Θα αλλάξει η Τεχνητή Νοημοσύνη το σχολείο;
Αν και η Τεχνητή Νοημοσύνη αναπτύσσεται και χρησιμοποιείται αρκετά χρόνια και πολλά από τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε καθημερινά βασίζονται σ’ αυτήν (μηχανές αναζήτησης, έξυπνα κινητά και ρολόγια, εφαρμογές πλοήγησης, αναγνώριση προσώπου, κ.α.), με το ChatGPT αρχικά και όλα τα παρόμοια εργαλεία που παρουσιάστηκαν τον τελευταίο καιρό, έγινε ξαφνικά εύκολα προσβάσιμη σε όλους. Οποιοσδήποτε πλέον μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για να πάρει εξατομικευμένη απάντηση σε οποιοδήποτε ερώτημα, να δημιουργήσει ανύπαρκτες φωτογραφίες αλλά και καλλιτεχνικά έργα κάθε είδους.
Όλοι από τις κυβερνήσεις και τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης μέχρι τους απλούς ανθρώπους αναρωτιούνται για τα θετικά και τα αρνητικά της χρήσης της και αν θα πρέπει να τεθούν όρια στη χρήση της ή να παρθούν μέτρα για τον περιορισμό της. Έτσι και στο χώρο της εκπαίδευσης άρχισε η συζήτηση για το ρόλο που θα παίξει η τεχνητή νοημοσύνη και για το αν και πώς θα εισαχθεί στη διδασκαλία. Αρκετοί εκπαιδευτικοί έχουν χρησιμοποιήσει την Τεχνητή Νοημοσύνη (κυρίως με το ChatGPT ή το Bard της Google), είτε για να κάνουν μια επίδειξη στους μαθητές των δυνατοτήτων αυτής της τεχνολογίας είτε για να δημιουργήσουν σχέδια μαθημάτων και ακόμα για να πάρουν απαντήσεις σε διάφορα ερωτήματα. Οι περισσότεροι δεν είναι σίγουροι για τα οφέλη και τα μειονεκτήματα αλλά και τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν και έχουν αρκετούς φόβους και πολλά ερωτήματα, όπως:
- Ποιοι είναι οι ενδεδειγμένοι τρόποι χρήσης της;
- Ποιοι είναι οι κίνδυνοι;
- Θα αλλάξει το παραδοσιακό μοντέλο εκπαίδευσης;
- Θα κινδυνέψουν θέσεις εργασίας;
και άλλα πολύ χειρότερα και δυστοπικά, όπως:
- Θα δημιουργηθούν πόλεμοι εξ αιτίας της;
- Θα πάρει την παγκόσμια εξουσία και θα μετατρέψει τους ανθρώπους σε σκλάβους ή ακόμα χειρότερα θα τους εξαφανίσει;
Είναι σημαντικό όμως για τους εκπαιδευτικούς να εξοικειωθούν με τις τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης πρώτα, πριν τις εισάγουν στην τάξη, ώστε να γνωρίζουν τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία των εργαλείων. Οι μαθητές πρέπει να μάθουν πώς να χρησιμοποιούν αυτές τις τεχνολογίες σαν πρόσθετη βοήθεια. Ένας τρόπος για να γίνει αυτό θα ήταν να ενθαρρυνθεί επιτραπεί η χρήση τους για εργασίες στο σπίτι η και στην τάξη, όμως οι μαθητές θα πρέπει να μπορούν να εξηγήσουν και να τεκμηριώσουν τις απαντήσεις τους. Ακόμα θα πρέπει να εκπαιδευτούν στην κριτική των απαντήσεων της τεχνητής νοημοσύνης, έχοντας σαν πρόσθετη υποχρέωση τον σχολιασμό ή και την απόρριψη σημείων με τα οποία δεν συμφωνούν.
Οι μαθητές με τις κατάλληλες ερωτήσεις θα μπορούν να:
- Έχουν καθηγητές όλων των ειδικοτήτων στο πλευρό τους που όχι μόνο θα επιλύουν ασκήσεις αλλά και θα εξηγούν τον τρόπο επίλυσης χωρίς να βαρυγκομούν.
- Έχουν έτοιμα σε ελάχιστο χρόνο κείμενα και εκθέσεις για οποιοδήποτε θέμα σε οποιαδήποτε γλώσσα.
- Οργανώνουν δραστηριότητες, εκδηλώσεις, εκδρομές.
- Ρωτάνε χωρίς ντροπή και να παίρνουν απαντήσεις ή συμβουλές για οποιοδήποτε δύσκολο θέμα τους απασχολεί.
- Να εκφράζονται καλλιτεχνικά με διάφορους τρόπους.
Όλα τα παραπάνω μοιάζουν επιστημονική φαντασία ακόμα, όμως το τζίνι τώρα πια έχει βγει απ’ το μπουκάλι και θα πρέπει να προσαρμοστούμε στην κατάσταση, η οποία (με το αισιόδοξο σενάριο τουλάχιστον) θα έχει πολύ λίγα κοινά σημεία με τη σημερινή και να την αξιοποιήσουμε, όπως και πολλά άλλα εργαλεία που ανακαλύφθηκαν, με σωστό και ενδεδειγμένο τρόπο για το συμφέρον της ανθρωπότητας.
